TENVİRİ’L-ḲULŪB (İnceleme – Metin – Dizinler)

Türklerin tarihî süreçte farklı dinleri kabul ettiği bilinmektedir. İnanç sisteminin milletin kültürünü etkilemesi, kültüründe bazı değişikliklere sebep olması doğaldır. Özellikle İslamiyet’in kabulünden sonra bu din mimariden ticarete, sanattan edebiyata kadar neredeyse hayatın tüm alanlarında bazı değişikliklerin ortaya çıkmasına da sebep olmuştur. Öncelikle bu dine dair temel ilmihal bilgileri, İslam’ın ve imanın gerekleri halka, halkın diliyle anlatılmalıydı. Bu saikle çok sayıda tercüme eserle birlikte telif eserler deyazıldı. Bunların içinde muhtasar olarak kaleme alınanlar da vardır. İncelediğimiz Tenviri’l-Kulûb (Kalplerin Aydınlatılması) adlı eser de bu nitelikteki yüzlerce belki de binlerce eserden biridir. Böyle yazmaların gün ışığına çıkarılarak dil özelliklerinin tespiti hatta günümüz Türkçesine aktarılması dilimiz ve kültürümüz bakımından önemli olduğu kadar da gereklidir. İncelediğimiz bu eser, Süleymaniye Kütüphanesi Şazeli Tekkesi koleksiyonunda olup bibliyografik kayıt numarası 326870’tir. Harekeli nesihle H 1177 (M 1763/1764) yılında yazılan eser, dokuzar satırlık 74 varaktan ibaret olup başka eserlerle/risalelerle aynı cilttedir. Başı ve sonu tamdır. Tenviri’l- Kulûb söz varlığı, dil özellikleri ve konusu bakımından incelenmeye değer bulunmuştur.