BİLGE TONYUKUK’UN GÖK-TÜRK DEVLETİ’NE KATKISI

Bilge Tonyukuk, Türk tarihinin bilinen ilk vezirlerinden tarihi bir şahsiyettir. İsim ve ünvanları arasında, kaynaklarda en çok geçen ünvanı Bilge Tonyukuk’tur. Bilge; “hakim, akıllı, bilgin, alim” anlamına gelmektedir. Bilge Tonyukuk’un, olaylara hakim olması, siyasi ve askeri işlerde akıllıca çözümler bulup, gelişen olayları pratik bir şekilde halletmesi, olaylara akılcı şekilde yaklaşması ‘‘Bilge’’ ünvanını almasına en büyük etkendir. Tonyukuk adının da bir unvan olduğu bilinmektedir. Tonyukuk akıllı, uyanık ve çok iyi bir stratejist olarak bilinmektedir. Bilge Tonyukuk Çin’de doğmasına ve Çin’de yetişmesine rağmen Türk benliğini kaybetmemiş bir şahsiyet olarak karşımıza çıkmaktadır. II. Göktürk Devleti’nde Kutlug İlteriş Kağan, Kapgan Kağan ve Bilge Kağan ile çalışmış, Türk devlet ve milletine büyük hizmet etmiş bir şahsiyettir. Özellikle devletin kuruluş aşamasında gerek askeri yönden gerek siyasi yönden, devletin tekrar toparlanmasında ve kurumsallaşmasında etkili olmuştur. Kurumsallaşmanın yanında toplumda adaleti ve sosyal yapıyı kuvvetlendirmek için gerekli olan düzenlemeleri yapmıştır.