LAZİSTAN SANCAĞI’NIN SOSYO-EKONOMİK YAPISI (1877-1918)

Bu çalışmanın amacı, Osmanlı Devleti’nin son otuz yılı içerisinde Lazistan Sancağı’nın sosyo-ekonomik yapısını, bu yapıyı etkileyen iktisadi, siyasi ve askeri olayları da değerlendirerek ele almaktır. Tezin araştırma aşamasında, Trabzon Vilayet Salnameleri ve Osmanlı Arşiv belgeleri başta olmak üzere çeşitli kurumların arşiv, kütüphane ve kayıtlarından yararlanılmıştır. Bu araştırmalar sonucunda ulaşılan veriler, Lazistan Sancağı’nda dolaşmış seyyahlar ve Trabzon Vilayeti’nde görev yapmış yabancı diplomatların raporlarıyla karşılaştırılarak incelenmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde araştırmanın ortaya çıkardığı sonuç şu şekildedir: Lazistan Sancağı Osmanlı-Rus Harbi’nden sonra Batum gibi önemli bir ticaret merkezini kaybetmiş, bu durum sancak ekonomisini olumsuz etkilemiş ve Osmanlı Devleti’yle Lazistan Sancağı’nda yaşanan olumsuz gelişmelerle birlikte Lazistan Sancağı’nda yaşayan halk göç etmiş veya yasa dışı işlere yönelmek zorunda kalmıştır. Geçim kaynakları kısıtlı olan sancak, I. Dünya Savaşı’ndan da ciddi manada etkilenmiş, savaş göçlerin daha yoğun yaşanmasına sebep olduğu gibi zaten oldukça kısıtlı olan ekonominin daha da kötüleşmesine sebebiyet vermiştir.